Προπαγάνδα είναι η παρουσίαση και μετάδοση ειδήσεων και μηνυμάτων δια μέσου των μέσων μαζικής επικοινωνίας κυρίως από κυβερνήσεις ή πολιτικές ομάδες με συγκεκριμένες κινήσεις, μεθόδους και τρόπους ώστε να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένους σκοπούς.
Σκοπός της προπαγάνδας δεν είναι να μεταδώσει τα γεγονότα, αλλά να αλλάξει δραστικά τις απόψεις των άλλων. Προσπαθεί να προϊδεάσει θετικά ή αρνητικά σε σχέση με κάποια ιδεολογική θέση, και όχι να παρουσιάσει την ίδια την θέση. Μεταδίδει τα μηνύματα έμμεσα ή άμεσα με τρόπο ώστε να προκαλεί ισχυρά συναισθήματα εκμεταλλευόμενη τις προκαταλήψεις και τις ιδεολήψεις του κοινού, στηριζόμενη σε μια φαινομενική ισορροπημένη ανάλυση των θεμάτων.
Τα μηνύματα της σύγχρονης προπαγάνδας περιέχουν αληθοφάνεια για να μην φαίνονται κραυγαλέα τα ψεύδη που προτάσσονται και σκοπό έχουν να ακουστούν σε όσο περισσότερα μέρη και όσο πιο συχνά γίνεται ώστε μέσω της επανάληψης να γίνουν πιστευτά.
Οι εργολάβοι των συνειδήσεων της σύγχρονης προπαγάνδας χρησιμοποιούν μια μεγάλη ποικιλία μεθόδων εξαπάτησης και χειραγώγησης της κοινής γνώμης εκ των οποίων κυριώτερες είναι:
• Η επιλογή μηνυμάτων για μετάδοση, και η πληροφόρηση του κοινού με συνειδητές παραλείψεις αποκρύβοντας όσες πληροφορίες δεν βολεύουν.
• Η γενίκευση των θεμάτων και η παράλειψη όσων σπουδαίων λεπτομερειών, προτάσσοντας σπουδαίους τίτλους και αποκρύβοντας το πραγματικό περιεχόμενο.
• Με την τακτική της καθυστέρησης ανακοινώσεων επιτυγχάνεται την απόκρυψη ειδήσεων που δεν βολεύουν, αφού δι αυτού του τρόπου δεν προλαβαίνουν οι υπεύθυνοι των ΜΜΕ να αντιδράσουν με ερωτήσεις και διασταυρώσεις.
• Με την τακτική της τμηματικής πληροφόρησης για κάποιο ζήτημα, επιτυγχάνεται ώστε να μην γίνεται αντιληπτή η πραγματική σημασία του θέματος.
• Η αντίθετη τακτική επίσης με καταιγισμό πληροφοριών έτσι που να μην προφταίνει ο δημοσιογράφος να τις ιεραρχήσει ανάλογα με τη σημασία τους, επιτυγχάνει την υποτίμηση της σπουδαιότητας του θέματος.
• Η τακτική της ασάφειας με διάδοση φανταστικών φημών μαζί με ψήγματα πραγματικών γεγονότων, έτσι που το κοινό να μη μπορεί να ξεχωρίσει τις αλήθειες από τις φήμες.
• Με την τακτική της έμφασης σε κάποιο μήνυμα που δεν ενοχλεί, ώστε να παγιδευτεί σ’ αυτό η κοινή γνώμη και να μην δοθεί προσοχή στην είδηση που ενοχλεί.
• Με την Γκαιμπελική μέθοδο που προτείνει ότι ένα μεγάλο ψέμα γίνεται πιο πιστευτό από πολλά μικρά μαζί. Η τακτική της επανάληψης με σφυροκόπημα του ίδιου μηνύματος χιλιάδες φορές. O Γκαίμπελ έλεγε,
-Η Καθολική Εκκλησία στέκεται ακόμη γιατί επαναλαμβάνει τα ίδια πράγματα επί 2.000 χρόνια.
Είναι αληθεια ότι με την επανάληψη οι μάζες παθαίνουν μιθριδατισμό, δηλαδή ανοσία απέναντι σε άλλες ιδέες, ακόμη και σε ολοφάνερες αλήθειες.
• Η τακτική της αναστροφής και η απροκάλυπτη παραποίηση των γεγονότων όταν έρχονται τα δύσκολα.
• Η τακτική της μισής αλήθειας, με μερικές μόνον αλήθειες που η εξουσία βάζει δίπλα στα χειρότερα ψέματα, ώστε να τα κάνει πιστευτά. Η μισή αλήθεια είναι η χειρότερη μορφή ψεύδους.
• Η τακτική της επίθεσης στα αδύνατα σημεία του αντιπάλου, με στόχο την απόσπαση της προσοχής του κοινού με σκοπό τον ο εκφοβισμό τόσο αυτού όσο και αυτών που τον ακολουθούν.
Με όλες αυτές τις μεθόδους γίνεται φανερό ότι ελάχιστη εμπιστοσύνη μπορεί να έχει κανείς σε αυτούς που τις χρησιμοποιούν.
Οι πληροφορίες που δίνουν είναι τόσο μεθοδικά επεξεργασμένες που δύσκολα ο πολίτης μπορεί να βγάλει την ουσία τους.
Η προπαγάνδα με λίγα λόγια, είναι μια αθάνατη τέχνη και το σπουδαιότερο όπλο για την απόκτηση και τη διατήρηση πολιτικής δύναμης. Είναι το τρομερότερο όπλο στα χέρια εκείνων που ξέρουν να το χρησιμοποιούν. Όταν η ιδέα εισδύει στις μάζες την μετατρέπει σε υλική δύναμη που μετατρέπεται σε ανθρώπινη ενέργεια που κινεί την ιστορία
Η προπαγάνδα εν κατακλείδι χρησιμοποιείται για την ποδηγέτηση της κοινής γνώμης ώστε να εγκρίνει τις μεθόδους εκείνες των διαφόρων κέντρων εξουσίας ώστε,
Πρώτον να προστατεύονται τα οικονομικά συμφέροντα των ιδιοκτητών των ΜΜΕ και οι σχέσεις τους με τον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα.
Δεύτερον η υπαρξιακή ανάγκη των ΜΜΕ να προσφέρουν στον διαφημιστή ένα όσο γίνεται μεγαλύτερο κοινό με σημαντική αγοραστική δύναμη, δεκτικό στα μηνύματά τους.
Και τρίτον να διασφαλίζεται η εξάρτηση των ΜΜΕ από τις επίσημες πηγές πληροφόρησης.
